Zabytkowe, wodociągowe wieże ciśnień w Polsce

[ranyjulek]

Witam, tematem wodociągowych zabytków, zajmuje się już kilka lat. Nie ma chyba w Polsce miejscowości lub miasta, które by nie miało wodociągowych pamiątek z ery industrialnej. Wieża ciśnień stoi przeważnie w centrum aglomeracji miejskich, zajmując najwyższe wzniesienie w okolicy. Wodna wieża może być drewniana, murowana lub stalowa oraz może posiadać różne wysokości. Przeważnie kolejowe wieże ciśnień są niższe od tych miejskich i mają około 20 metrów. Wieże ciśnień stojące w centrum miast lub na terenach fabryk, osiągają nawet 65 metrów wysokości. Każde miasto zawdzięcza swój rozwój, dzięki sprawnym wodociągom. Wieże stanowiące serce każdej sieci wodociągowej, było przez architektów szczególnie akcentowane. Wodne wieże w swojej architekturze nawiązywały do architektury neogotyckiej, neorenesansowej, a w późniejszym okresie do modernizmu. Zasada działania wieży jest prosta. Pompa zasysa wodę ze studni, a następnie tłoczy ją do zbiornika wodnego, ulokowanego na samym szczycie wieży. Istnieje kilka rodzajów zbiorników wodnych, bardzo popularny jest zbiornik typu Intze. Następnie woda dzięki prawom grawitacji, spływa pod ciśnieniem do sieci wodociągowej. W dawnych czasach urządzenia należące do wieży ciśnień, napędzane były przez maszyny parowe. Moim ulubionym zabytkiem hydrotechnicznym jest wieża ciśnień we Wrocławiu. Wieża została wybudowana w 1905 roku. Projekt architektoniczny opracował niemiecki architekt Karl Klimm.

Autor zdjęcia : Av58

[ranyjulek]

Wieża ciśnień w Będzinie - piękna, stalowa wieża, została wzniesiona na początku XX wieku. Wodociągowa wieża zaopatrywała w wodę dawną kopalnię KWK " Grodziec " . Wieża należy do najpiękniejszych zabytków w Będzinie i została wykonana z płyt stalowych, połączonych ze sobą nitami. Obiekt zlokalizowany jest na wzgórzu w dzielnicy Grodziec. Parę lat temu, wieża ciśnień przeszła remont.

Stanowiąca narożnikową część, dawnego kompleksu fabryki, wieża ciśnień w Bielsku - Białej, zachwyca swoją oryginalnością. Wieża została wzniesiona w latach 1907 - 1908, na potrzeby wodociągowe fabryki. Pod wieżą znajdują się studnie, z których wieża czerpała wodę.

Na terenie dawnej fabryki tworzyw sztucznych, znajduje się wodociągowa wieża. Wieża ciśnień w Bieruniu, posiada konstrukcję żelbetową, następnie wypełnioną czerwoną cegłą. Ceglana wieża ciśnień, została wybudowana w 1926 roku. Zanim do tego doszło, mieszkańcy Bierunia czerpali wodę w pobliskiej rzeki. Budowa wieży zautomatyzowała ten proces, dzięki maszynom parowym, woda była zasysana z rzeki przez pompy i tłoczona była do zbiornika wieżowego.

Wieża ciśnień w Borucinie do złudzenia przypomina średniowieczną basztę. Obiekt został wybudowany w 1916 roku i służył mieszkańcom dawnego folwarku.

Na terenie starej fabryki, zajmującej się produkcją papieru, znajduje się bardzo piękny, wodociągowy zabytek. Wieża ciśnień w Boruszowicach, została wybudowana w 1929 roku, na potrzeby starej papierni. Wieża została wzniesiona na planie kwadratu, posiada zdobioną elewację, a jej stan techniczny jest krytyczny.

[ranyjulek]

Mieszcząca się na terenie dawnego dworku, wieża ciśnień w Brynku jest wspaniałym zabytkiem dawnej architektury. Wieża ciśnień wybudowana została w 1906 roku, na terenie dworku, należącego do księcia Adolfa zu Hohenlohe-Ingelfingen. Wieża posiada w górnej partii tarczę zegarową, która odmierza mieszkańcom Brynka czas.

W mieście Bytom, związanym od wieków ze śląskim przemysłem, zachowało się sporo zabytków, związanych z górnictwem, hutnictwem i wodociągami. Wieża ciśnień w Bytomiu, stojąca na ulicy Oświęcimskiej, została wybudowana w 1935 roku, w stylu modernistycznym. Żelbetowa wieża ciśnień posiada wysokość 44 metrów. Woda do wieży była tłoczona ze studni za pomocą pomp. Wieża ciśnień może pomieścić 1000 m3 wody.

Kolejowa wieża ciśnień w Chałupkach, stojąca na stacji PKP, wybudowana w okresie międzywojennym, na potrzeby infrastruktury kolejowej. Dzięki wieży stało się możliwe napełnianie lokomotyw parowych oraz żurawi wodnych.

Następna kolejowa wieża, stoi w miejscowości Chełm Śląski. Wieża ciśnień w Chełmie, przeznaczona do zapewnienia wody budynkom oraz urządzeniom kolejowym. Wieża posiada konstrukcje szkieletową, reszta elewacji została wypełniona czerwoną cegłą.

Wieże ciśnień w Chorzowie wpisały się w wodociągową historię miasta. Znana jest zakładowa wieża ciśnień, wybudowana na planie ośmiokąta, z czerwonej cegły, mieści się na terenie huty Kościuszko.

[ranyjulek]

Wieża ciśnień w Ciasnej, miejscowości leżącej w woj. śląskim. Kolejowa wieża ciśnień jest bardzo atrakcyjna pod kątem architektury, posiada ceglany trzon oraz głowicę pokryta deskami.

Miasto Cieszyn posiada podwyższony zbiornik, górujący nad miastem. Wieża ciśnień w Cieszynie została wybudowana na najwyższym wzniesieniu, należącym do miasta. Zbiornik posiada piękny portal wejściowy, prowadzący do wnętrza. Zbiornik wodociągowy został wybudowany w 1894 roku i może pomieścić około 3000 tyś m3 wody.

Wieża ciśnień w Częstochowie, stojąca przy ulicy Ogrodowej, służyła dawniej browarowi. Ceglana wieża ciśnień, wybudowana na planie kwadratu, posiadająca dodatkowe wzmocnienie w postaci konstrukcji nośnej, wykonanej z żelbetu.

Wieże ciśnień w Dąbrowie Górniczej od zarania dziejów, związane były z koleją. Dawniej w dzielnicy Strzemieszyce Północne, stała piękna murowana wieża, niestety została rozebrana. W mieście zachowały się już tylko dwie wodne wieże; kolejowa, wybudowana w stylu neorenesansowym oraz miejska, z okresu PRL-u.

Wieże ciśnień w Gliwicach, najpiękniejsze z nich zostały wybudowane w stylu neogotyckim. Warto odwiedzić wodociągową wieże, mieszczącą się przy ulicy Sobieskiego, obiekt został wybudowany w 1918 roku, na potrzeby wodociągowe miasta. wieża ciśnień w Gliwicach, została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Posiada ostrołukowe okna oraz ceglane fryzy i gzymsy. Wieża posiada zbiornik typu Intze, mogący pomieścić około 3600 m3 wody.